Eksperyment dydaktyczny na kierunku studiów Gospodarka Przestrzenna

W przeprowadzonym eksperymencie metoda IBL została wykorzystana podczas interdyscyplinarnego przedmiotu "Modelowanie informacji o budynku (BIM)", realizowanego na studiach magisterskich (na specjalności Urbanistyka w Planowaniu Przestrzennym). Celem zajęć było rozwiązanie konkretnego problemu i opracowanie manuskryptu naukowo-technicznego, który jednocześnie mógłby stanowić podstawę publikacji naukowej. Zajęcia zostały po raz pierwszy eksperymentalnie wdrożone przy użyciu podejścia mieszanego opartego głównie na IBL. Podczas realizacji działań wykorzystywano nowoczesne metody uczenia się m.in. peer learning (wzajemne uczenie od rówieśników), lekcje ciszy Montessori i superwizję. Uczniowie nie byli oceniani w formie cyfr, ale ich aktywność była jedynie oznaczana w formie plusów (+), a nacisk kładziono na udzielanie szybkich i pełnych informacji zwrotnych. Zajęcia zakończyły się samooceną i kwestionariuszem badawczym, z którego wynikało, że autorytatywny proces nauczania był znacznie lepszym wyborem niż proces autorytarny lub liberalny.

W proponowanym podejściu zdecydowano się odejść od tradycyjnych metod i wypróbować podejście hybrydowe. W przeciwieństwie do "instruktażu" i "testomanii", proponowane podejście mieszane pozwala uczniom rozwijać myślenie wyższego rzędu poprzez rozwiązywanie problemów w świecie rzeczywistym lub grywalizację, zamiast przyswajania faktów i odtwarzania instrukcji. Najnowsze badania z zakresu neuronauk wyraźnie wskazują, że oceny cyfrowe mogą przynieść efekt przeciwny do zamierzonego i być szkodliwe dla procesu uczenia się. W związku z tym lepszym rozwiązaniem jest ocenianie aktywności i ocenianie kształtujące, o ile nauczyciel przez cały czas kontroluje proces uczenia się uczniów. Studenci opracowali kilkanaście manuskryptów, z czego sześć z nich przyniosło zaskakujące wyniki i wnioski. Zastosowanie przedstawionego podejścia nie jest łatwe, ale może dać wiele satysfakcji obu stronom, jeśli dostrzegą, że synergia ich wspólnych wysiłków może prowadzić do odkrywania i tworzenia. Najnowsze doniesienia z dziedziny neurodydaktyki, psychologii kognitywnej czy pedagogiki powinny zachęcać nauczycieli do ciągłego doskonalenia swoich umiejętności dydaktycznych.

Wdrażając nauczanie oparte na dociekaniu, uczniowie odnoszą korzyści, widząc wiele możliwych punktów widzenia na konkretny problem. Uczniowie uczą się głównie poprzez współpracę i skupiają się na poprawianiu własnych błędów. Kultura uczenia się na błędach powinna zastąpić poprzednią kulturę posłuszeństwa i wszechobecnych sztywnych ram. Jednocześnie autor eksperymentu dr inż. Andrzej Borkowski zastrzega, że metoda ta może zostać wykorzystana na wyższych latach studiów, gdzie umiejętności niższego rzędu są opanowane, a temat zainteresowania jest studentom dobrze znany.

Pełny tekst artykułu prezentujący wyniki badań dostępny jest na stronie internetowej https://www.researchgate.net/.