Pomiary przemieszczeń i deformacji obiektów zabytkowych - 1949-2015

Tadeusz LAZZARINI, Ryszard MALARSKI, Alicja SADOWSKA, Sławomir ŁAPIŃSKI, Mariusz PASIK, Kamil NAGÓRSKI, Maria KOWALSKA
Wśród obiektów zabytkowych monitorowanych pod nadzorem zakładów i katedr, z których wywodzi się obecna katedra GIiSPK, na szczególną uwagę zasługuje KOŚCIÓŁ AKADEMICKI p.w. ŚW. ANNY w Warszawie.
Kościół Akademicki p.w. św. Anny, położony na skarpie wiślanej wykazującej wyraźne tendencje osuwiskowe, jest jednym z najstarszych kościołów w Warszawie.
Jesienią 1948 roku, podczas usuwania mas ziemi pod  budowaną Trasę W-Z, zaczęła osuwać się wysoka skarpa, na której stoi kościół, mury i sklepienia kościoła zaczęły pękać, a część prezbiterium i boczna kaplica zaczęły się osuwać.
W kwietniu 1949 r. prof. Tadeusz Lazzarini powołany został do Sztabu Akcji do opanowania żywiołu zsuwu na wzgórzu Kościoła Św. Anny. Prof. Lazzarini kierował obserwacjami przemieszczeń kościoła. Przemieszczenia poziome Kościoła Św. Anny i jego otoczenia wyznaczano metodą trygonometryczną, a przemieszczenia pionowe metodą niwelacji precyzyjnej.

Wykres  przemieszczeń poziomych w okresie 2009-2015

Od 2009 roku Katedra Geodezji Inżynieryjnej i  Systemów Pomiarowo-Kontrolnych prowadzi monitoring przemieszczeń i odkształceń Kościoła Św. Anny w Warszawie.

Realizowany jest następujący zakres prac:

  • Wyznaczanie przemieszczeń  pionowych  na  podstawie pomiarów  metodą niwelacji  precyzyjnej  reperów  na  kościele,  murach oporowych  i dzwonnicy.
  • Wyznaczanie przemieszczeń poziomych kościoła i wieży metodą trygonometryczną  rozszerzoną  o  pomiary  liniowe.
  • Wyznaczanie zmian szerokości spękań na ścianach oraz sklepieniach kaplic i nawy głównej .
  • Wyznaczanie  względnych  przemieszczeń  poziomych i deformacji  skarpy  na  podstawie  obserwacji  inklinometrycznych  (od 2011r.).
  • Wyznaczanie  względnych  przemieszczeń  poziomych i  pionowych  bolców szczelinomierzy  założonych w  sklepieniu  nawy  głównej.

Wyniki pomiarów geodezyjnych mają istotne znaczenie dla oceny stateczności Kościoła Akademickiego Św. Anny i podejmowania stosownych prac naprawczych.