Przedsięwzięcie 4.2.1 – Opracowanie dokumentów strategicznych dot. przystosowania miasta do zmian klimatu

Lider zadania:

• dr inż. Katarzyna Rędzińska

Zespół realizujący zadanie:

• mgr inż. Monika Piotrkowska
• mgr inż. Łukasz Kuzak
• mgr inż. Marianna Ulanicka-Raczyńska

Badanie zdolności adaptacyjnej społeczności lokalnej Starachowic

Zmiany klimatu mają wpływ na funkcjonowanie miasta i jego mieszkańców. Główne zagrożenie stanowią intensywne opady, powodzie, susze, fale upałów i burze. Uwzględniając obserwowane i prognozowane zagrożenia Miasto Starachowice przystąpiło do opracowania Planu Adaptacji do zmian klimatu z perspektywą do 2030 roku w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy warunków życia mieszkańców w zmieniających się warunkach klimatycznych. 

Plan Adaptacji do zmian klimatu Miasta Starachowice został opracowany metodą ekspercko-partycypacyjną przez zespół ekspertów Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej oraz przedstawicieli miasta i organizacji społecznych.

Sporządzona na potrzeby Planu Adaptacji diagnoza wykazała, że na zmiany klimatu najbardziej podatny w mieście jest sektor zdrowie publiczne i jakość życia. Wynika to z dużej koncentracji osób zaliczanych do grupy wrażliwej (osoby powyżej 65 roku życia, dzieci poniżej 5 roku życia, osoby przewlekle chore, niepełnosprawne z ograniczoną mobilnością oraz osoby bezdomne). Osoby te cechują się wysoką wrażliwością na podwyższoną temperaturę związaną z występowaniem miejskiej wyspy ciepła, upały i koncentrację zanieczyszczeń powietrza. Stwierdzono, że trzy czwarte ogółu mieszkańców i taki sam udział osób z grupy wrażliwej zamieszkuje tereny eksponowane na zagrożenia klimatyczne w stopniu dużym i średnim.Sektory i obszary funkcjonowania miasta, wrażliwe na zmiany klimatu takie jak gospodarka wodna, bioróżnorodność i ochrona środowiska, energetyka, transport, budownictwo i gospodarka przestrzenna cechują się średnią podatnością na skutki zmian klimatu. Niską podatność wykazały obszary górskie i rolnictwo. Są to jednak sektory o mniejszym znaczeniu dla funkcjonowania miasta.

W odpowiedzi na zdiagnozowaną podatność na zmiany klimatu oraz analizę ryzyka zaplanowano działania adaptacyjne służące łagodzeniu zagrożeń oraz ochronie mieszkańców, gospodarki i sektorów wrażliwych Starachowic. Działania adaptacyjne mają na celu poprawę jakości życia mieszkańców w zmieniających się warunkach klimatycznych oraz wzmocnienie świadomości i odpowiedzialności obywatelskiej za budowanie odporności na zmiany klimatu. Cel ten zostanie zrealizowany poprzez odpowiednio zaprojektowane cele operacyjne i działania adaptacyjne do zmian klimatu. Cele operacyjne będą dotyczyły zwiększenia odporności miasta na ekstremalne zjawiska meteorologiczne i hydrologiczne (powodzie, susze, upały); ochrony i kształtowania błękitno-zielonej infrastruktury; wzmacniania zielonego kapitału rozwojowego oraz włączenia priorytetu adaptacji do zmian klimatu w polityki rozwojowe; budowanie świadomości i spójności społecznej w kontekście wyzwań klimatycznych. Skuteczność działań adaptacyjnych zależy w dużym stopniu od zaangażowania w ich realizację władz lokalnych, służb miejskich, mieszkańców miasta i organizacji społecznych. Tylko wspólne zaangażowanie pozwoli skutecznie dążyć do celu głównego niniejszego Planu – poprawy bezpieczeństwa mieszkańców w zmieniających się warunkach klimatycznych, przez zrównoważony rozwój, integrację przestrzenną oraz wzmocnienie świadomości i odpowiedzialności obywatelskiej.